Экологиялық туризм – туристік индустрияның ең жылдам дамып келе жатқан секторы. Оның үлесіне әлемдік туризмнің 25%-ы тиесілі. Дүниежүзілік туристік ұйымның мәліметтері бойынша экотуристер саны жыл сайын 20%-ға артып келеді.
Мұның Қазақстан үшін қандай маңызы бар?
Нарықтың зор болашағы.
Қазақстан – әртүрлі ландшафттары мен климаттық аймақтары бар өте үлкен ел. Бізде әлі де туристтің аяғы баспаған жерлер бар.
Сондықтан біз табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану (Leave no Trace) қағидаттарына сәйкес қоғамдастықтарға (Community Based Tourism) негізделген экологиялық туризм саласындағы жобаларды дамытамыз.
Егер экотуризмді дамыту тақырыбы Сізге рухани немесе кәсібіңіз жағынан жақын болса, бізге өз идеяларыңыз бен жоспарларыңыз туралы жазыңыз. Қор қызықты жобаларды қолдауға дайын. Біріге жұмыс істейік!
Қонақүйлер
Модуль аясында біз қонақүйлердің иелеріне жұмысты бастау үшін қажетті білім береміз. Ең төменгі стандарттар, туристердің ерекшеліктері, заңды және қаржылық аспектілер, тамақтануды ұйымдастыру стандарттары және басқалары туралы айтып түсіндіреміз.
Қонақүйлерге көмек көрсетуді біз Катоқарағай ауданынан бастадық. Ауданның табиғаты айрықша. Біз аудан экономикасындағы туризмнің үлесі 1%-дан аз екенін білгенде таңғалдық. Бұл жағдайды өзгерту үшін біз аудан қауымдастығымен бірлесіп, туризмді дамыту стратегиясын әзірледік.
Бағдарламаға қатысу үшін өтінім беріп, әңгімелесуден өту қажет. Қор бағдарлама бойынша гранттар береді, әдістемелік және біліммен қолдау көрсетеді.
Қонақүйлерге көмек көрсетуді біз Катоқарағай ауданынан бастадық. Ауданның табиғаты айрықша. Біз аудан экономикасындағы туризмнің үлесі 1%-дан аз екенін білгенде таңғалдық. Бұл жағдайды өзгерту үшін біз аудан қауымдастығымен бірлесіп, туризмді дамыту стратегиясын әзірледік.
Бағдарламаға қатысу үшін өтінім беріп, әңгімелесуден өту қажет. Қор бағдарлама бойынша гранттар береді, әдістемелік және біліммен қолдау көрсетеді.
16
Грант берілді
2
Ауылдық аудан қамтылды
22 500 000
Гранттық қолдаудың жалпы сомасы
Бағдарлама туралы пікірлер
- Евгений Михайлович Юрченков – жас кезінде Алтайда жұмыс істеген бұрынғы геолог. Кейін пікірлестерімен бірге Катонқарағай ұлттық паркін құруға бастамашы болды. Евгений Михайлович әлеуметтік және табиғатты қорғау бағдарламаларымен көп жұмыс істеген, соның ішінде ілбісті зерттеу және сақтау бойынша бағдарлама әзірлеген. 90 жылдардың басында Өрел ауылында шағын турфирма мен қонақүй ұйымдастырған.
«Михалыч ауласы» қонақ үйі Өскеменнен 420 шақырым жерде Өрел ауылында орналасқан. «Михалыч ауласы» - бұл кәдімгі алтай шаруашылығы: моншасы, бақшасы және үй жануарлары бар. Евгений Михайлович сол жерді мекендейді және әртүрлі күрделі турлар ұйымдастырады: авто (треккингпен бірге), атпен (бір күндік және көп күндік).Евгений Михайлович ЮрченковКатонқарағай ауданы, Өрел ауылы
«Мен Қорды басқаратын адамдардың біліктілігі мен жұмыс істеуге деген ынтасын атап өткім келеді. Жақсы және сауатты жұмыс істейтін керемет адамдар. Оларға алғысым шексіз!» - Зарина Мастикбаева Сәуле анасымен бірге 2017 жылы Катонқарағайға көшу туралы шешім қабылдаған. Олар Катонның орталығынан үй сатып алып, экоқоныс ұйымдастыруды ұйғарған.
Сәуле ауыл әйелдеріне арналған Денсаулық мектебін ұйымдастырып, топтық йога сабақтарын ашқан. Зарина Катонқарағай ауданы бойынша ретриттер, саяхаттар мен экспедициялар ұйымдастырумен айналысады. Мастикбаевтар отбасымен бірге автокөлік, жаяу, ат үстіндегі және, тіпті, тікұшақ турларына баруға болады.
2019 жылы отбасы Қазақстанның түрлі қалаларынан және әлемнің түкпір-түкпірінен қонақтарды қабылдайтын «АЛТАЙ а'РАЙ» қонақүйін ашқан.Зарина Мастикбаева анасыменКатонқарағай ауданы, Катонқарағай ауылы
«Мен аймақтың дамып, гүлденгенін және өзіне қарай саналы адамдарды тартқанын қалаймын. Мұндай адамдар бұл жерде люкс дәрежесіндегі жайлы жағдай жоқ болғанымен, нағыз өмір мен адам аяғын баспаған табиғат сияқты байлық бар екенін түсінеді.
Біз қонақтарға ғана емес, жергілікті тұрғындарға да арналған кеңістік жасағымыз келеді, жоспарда ауылдық коворкинг бар.» - Ольга Скрынник жолдасымен бірге Катонқарағай ұлттық паркінің табиғатына ғашық болып, Алматыдан көшіп келген. «Ясная Поляна» қонақ үйі Өскеменнен 392 шақырым жерде, Катон-Қарағай ұлттық орталығының аумағында, Өрел ауылынан 8 шақырым жерде орналасқан.
2016 жылы отбасы «Ясная Поляна» қонақ үйінің құрылысын бастаған. Бүгінгі таңда «Ясная Поляна» - бұл үлкен ағаш бөрене үйі, монша және үш айыл (3 адамға арналған этникалық үй).
Үй иелері қонақ үйі және тамақтанудан бөлек Катон-Қарағайдың көрікті жерлеріне жаяу және авто турларды, арт-терапияны, фотосессияларды және Алтай қолөнершілерінің шеберлік сыныптарын ұсынады.
Қор үйді жөндеуге және оны стандарттарға сәйкестендіруге ақша бөліп, «Ясная Поляна» қонақ үйіне гранттық қолдау көрсетті. Сонымен қатар, үй иелері «Қонақжайлылық мектебі» бағдарламасы бойынша оқытудан өткен.Ольга Алексеевна СкрынникКатонқарағай ауданы, Өрел ауылы
«Бірнеше жыл бұрын мен Алтайдағы Катонқарағайға келдім, Язевое көліне, Марқакөлге, Патша алқабына барып, осы жерлерге қайран қалдым. Алтайдың таңғажайып жерлерін тек мен ғана емес, кез келген адамның көріп, сезінгенін қаладым.»
Қоғамдық тамақтану объектілерін дайындау курсы
Бұл модульде біз қоғамдық тамақтануды ұйымдастыру кезінде санитария және тамақ қауіпсіздігі негіздерін, есеп жүргізуді және клиенттермен жұмыс істеуді үйретеміз.
2020-2021 жылдары біз Катонқарағай ауданындағы 5 қонақүй және 16 қоғамдық тамақтану объектілерінің иелері үшін «Алтай дәмі» көшпелі оқыту курстарын өткіздік. Бағдарлама аясында кәсіпкерлер ас үй жабдығы бойынша ұсыныстар алды және бірегей мәзір әзірледі.
2020-2021 жылдары біз Катонқарағай ауданындағы 5 қонақүй және 16 қоғамдық тамақтану объектілерінің иелері үшін «Алтай дәмі» көшпелі оқыту курстарын өткіздік. Бағдарлама аясында кәсіпкерлер ас үй жабдығы бойынша ұсыныстар алды және бірегей мәзір әзірледі.
11 гид
2020 жылы оқытылды
15 гид
2021 жылы оқудан өтті
Гидтерді дайындаудың бастапқы курсы
Бұл модуль ауылдық жерлерде жұмыс істейтін гидтерге арналған негізгі ақпаратты қамтиды. Біз туристермен жұмыс істеу негіздерін және дағдарысты басқаруды үйретеміз, туристік жоспарды қалай құру керектігін, серіктестермен және өнім берушілермен қалай жұмыс істеу керектігін, қала сыртындағы көпкүндік турларға қалай дайындалу керектігін айтамыз.
Біз UNWTO жүйесі бойынша гидтерге, орналастыру орындарының меншік иелеріне шетелдік туристерді қабылдау бойынша және Катон-Қарағай МҰТП қызметкерлеріне туроператорлармен және туристермен жұмыс бойынша курс өткіздік.
Біз UNWTO жүйесі бойынша гидтерге, орналастыру орындарының меншік иелеріне шетелдік туристерді қабылдау бойынша және Катон-Қарағай МҰТП қызметкерлеріне туроператорлармен және туристермен жұмыс бойынша курс өткіздік.
Атпен саяхаттаудағы атқосшылар
Бұл модуль аудан тұрғындарын атпен саяхаттау стандарттарына үйретуге бағытталған. Біз атпен дұрыс және қауіпсіз саяхаттау қызметтерін көрсетуді үйретеміз, туристермен қалай қарым-қатынас жасау керектігін және бағдарды дұрыс таңдауды үйретеміз. 2021 жылы біз 8 адамды оқытып, заттай грант ретінде ер-тоқымдар бердік. 2022 жылы тағы 8-10 атты әскер ер-тоқымын сатып алу жоспарлануда.
Шұбарағаш
Сарымсақты
Туристік дестинация айдентикасын әзірлеу
Ауданның туристік айдентикасын қалыптастыра отырып, біз талдау жүргіземіз, бейнені қалыптастырамыз, қоғамдастықтан, мемлекеттік сектордан және шетелдік туроператорлардан фокус-топтарды тартамыз. Туристік айдентиканы әзірлеуге месседждер мен мағыналық өзек, логотип, ұран, түстер мен фигуралар кіреді.
Сапалы айдентиканы әзірлеу үшін мәдениеттің, табиғаттың ерекшеліктерін және дестинация тарихын ескеру қажет. Айдентика негізінде біз жұмсақ инфрақұрылымды* енгізу бойынша нобайлық жобаларды әзірлейміз.
Сапалы айдентиканы әзірлеу үшін мәдениеттің, табиғаттың ерекшеліктерін және дестинация тарихын ескеру қажет. Айдентика негізінде біз жұмсақ инфрақұрылымды* енгізу бойынша нобайлық жобаларды әзірлейміз.
* Жұмсақ инфрақұрылым - бұл туристер мен саяхатшылар үшін қолайлы жағдай жасау. Бұл ұғым жолдарды абаттандыру мен белгілеуді, демалыс алаңдарының құрылысын, тау баспаналары мен visit-орталықтарының құрылысын қамтиды.
Туристік өнім әзірлеу
Шетелдік туристер үшін туристік өнімді әзірлеуді біз Қазақстанның ірі туроператорларының бірі – АСТ Kazakhstan-мен бірлесіп жүргіземіз. Әзірлеу процесі талдаудан, далалық жұмыстан және өнімді әзірлеу/буып-түюден тұрады.
АСТ 15 тур. өнім (ат, трекинг, велосипед, балық аулау, экстремалды), сондай-ақ GPS-нүктелерімен орналастыру орындарын (тау үйлерін, демалатын орындарды және т. б.) ұйымдастыру үшін және жұмсақ инфрақұрылымды дамыту бойынша туроператорларға арналған ұсынымдар әзірледі.
АСТ 15 тур. өнім (ат, трекинг, велосипед, балық аулау, экстремалды), сондай-ақ GPS-нүктелерімен орналастыру орындарын (тау үйлерін, демалатын орындарды және т. б.) ұйымдастыру үшін және жұмсақ инфрақұрылымды дамыту бойынша туроператорларға арналған ұсынымдар әзірледі.
Катон-Қарағай ауданында соқпақ жолдарды абаттандыру
Қор сарапшылармен бірге соқпақ жолдар мен бағдарларды абаттандыру бойынша жұмыс жобаларын әзірлеуде. Бұған көрсеткіштерді, ақпараттық тақталарды, демалыс алаңдарын, тау баспаналарын және тағы басқаларды әзірлеу және орнату кіреді.
2021 жылы Катон-Қарағай ауданында біз жалпы ұзындығы 200 шақырымнан асатын 2 туристік соқпақ жолды зерттедік. 2022 жылы біз 35 ақпараттық тақта және 35 көрсеткіш орнатып, 7 демалыс алаңын жайластыруды жоспарлап отырмыз.
2021 жылы Катон-Қарағай ауданында біз жалпы ұзындығы 200 шақырымнан асатын 2 туристік соқпақ жолды зерттедік. 2022 жылы біз 35 ақпараттық тақта және 35 көрсеткіш орнатып, 7 демалыс алаңын жайластыруды жоспарлап отырмыз.
— Қор қызметінің барлық салалары